Przywództwo sytuacyjne – skupienie na jednostce
Jako firma rodzinna działająca na 21 rynkach nieustannie pracujemy nad rozwojem przywództwa. Od 45 lat współpracujemy również z przedsiębiorcami i liderami biznesu. Pozwól nam zaaranżować miejsce pracy – i przyczynić się do poszerzenia wiedzy na temat przywództwa, na przykład sytuacyjnego.
Czym jest przywództwo sytuacyjne?
Ten model przywództwa koncentruje się na jednostce, a nie na całym dziale lub organizacji. Lider musi dostosować swoje zachowanie do każdego członka zespołu. Pracownicy są oceniani na podstawie poziomu kompetencji i zaangażowania. Na podstawie tej oceny lider wybiera najbardziej odpowiednie podejście. Celem jest stworzenie każdemu członkowi zespołu warunków do rozwoju i pełnego wykorzystania potencjału.
Cztery poziomy rozwoju w przywództwie sytuacyjnym
Aby pomóc liderowi w interpretacji potrzeb członków zespołu, dostępny jest model oparty na kombinacji kompetencji i zaangażowania. Np. nowo zatrudniony pracownik może kierować się wysoką motywacją, ale nie mieć doświadczenia zawodowego, a ktoś na długoletnim stanowisku bywa rozczarowany swoją sytuacją zawodową i może brakować mu motywacji do rozwoju i doskonalenia. Te dwie osoby potrzebują różnych stylów przywództwa, aby zbliżyć się do celu, jakim jest samodzielność i wysoka motywacja w pracy.
Korzystając z poniższego modelu, lider może śledzić rozwój każdego członka zespołu i dostosowywać swoje przywództwo do zmieniającej się sytuacji.
- U1 – Niskie kompetencje, wysoka motywacja. Taka osoba jest podekscytowana pracą, ale ma niewielkie (lub żadne) doświadczenie.
- U2 – Niższe kompetencje i niski poziom zaangażowania. Rozczarowany i pasywny pracownik, któremu brakuje motywacji.
- U3 – Średnie lub wysokie kompetencje i zmienne zaangażowanie. Osoba dobra w pracy, ale niepewna swoich umiejętności.
- U4 – Wysokie kompetencje i wysoki poziom zaangażowania. Niezależny i zorientowany na wyniki pracownik, który jest samodzielny.
Style przywództwa sytuacyjnego
Style przywództwa odnoszą się do tego, w jaki sposób lider decyduje się przydzielać zadania i komunikować się ze swoimi pracownikami. Dostępność lidera i rodzaj nawiązanej relacji są częścią stylu przywództwa. Dwa podstawowe zachowania to zachowanie pouczające i wspierające.
Model sytuacyjnych stylów przywództwa pokazuje: ile instrukcji i wsparcia należy udzielić w każdej sytuacji:
- S1 – Dyrektywny styl przywództwa. Wysoce pouczające i minimalnie wspierające zachowanie. Lider wyjaśnia, w jaki sposób należy wykonać zadania.
- S2 – Coachingowy styl przywództwa. Wysoce pouczające i wspierające zachowanie. Lider wyjaśnia powody działań i motywuje pracownika.
- S3 – Wspierający styl przywództwa. Minimalnie pouczające i wysoce wspierające zachowanie. Lider i pracownik podejmują wspólne decyzje. Lider inspiruje i motywuje.
- S4 – Delegujący styl przywództwa. Minimalnie pouczające i minimalnie wspierające zachowanie. Pracownik ma wysoki stopień autonomii w działaniu.
Połącz poziom rozwoju i styl przywództwa
Oceniając najpierw, który z czterech poziomów rozwoju najlepiej opisuje sytuację pracownika, lider może wybrać styl przywództwa z odpowiednią liczbą. Dla poziomu rozwojowego 1 (U1) odpowiedni jest sytuacyjny styl przywództwa 1 (S1) i tak dalej. Na przykład, jeśli nowo zatrudniony członek zespołu ma niskie kompetencje, ale duże zaangażowanie, znajduje się na poziomie U1. W takim przypadku potrzebny jest dyrektywny styl przywództwa, czyli S1.
Wady i zalety
Tak jak w przypadku pozostałych modeli, istnieją zarówno pozytywne, jak i negatywne opinie na temat przywództwa sytuacyjnego. Nie jest to model odpowiedni dla wszystkich liderów i firm.
Wady
- Ten model stawia wysokie wymagania liderowi, który musi być bardzo elastyczny i umieć trafnie interpretować sytuację każdego pracownika.
- Model koncentruje się tylko na jednostkach, gdy w rzeczywistości może być wymagana umiejętność kierowania grupą, a nie pojedynczymi pracownikami.
- Niektórzy twierdzą, że teoria jest przestarzała i nie sprawdza się w nowoczesnej organizacji.
Zalety
- Wielu uważa, że sposób myślenia polegający na dostosowywaniu przywództwa do sytuacji pracownika jest dobrym punktem wyjścia dla lidera.
- Model wskazuje, jak powinien zachowywać się lider w powszechnie występujących sytuacjach.
- Kiedy sytuacja tego wymaga, lider powinien przyjąć rolę kontrolną, jednocześnie dając poszczególnym pracownikom autonomię, gdy wszystko działa dobrze.
Podsumowanie
Przywództwo sytuacyjne to model opracowany w latach 60. przez Paula Herseya i Kena Blancharda. Model zbudowany jest wokół oceny poziomu rozwoju pracownika i dostosowania działań lidera do odpowiadającego mu stylu przywództwa. Celem jest rozwój zaangażowania, motywacji i kompetencji pracownika.
